1. Giới thiệu
Hải sản là một nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng, chứa nhiều protein, omega-3 và khoáng chất quan trọng cho sức khỏe. Tuy nhiên, do đặc tính dễ hỏng, việc bảo quản hải sản tươi sống đúng cách là rất quan trọng để giữ được độ tươi ngon, tránh vi khuẩn phát triển và đảm bảo an toàn thực phẩm.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu cách bảo quản hải sản tươi sống, từ tôm, cá, cua, ghẹ đến mực, bạch tuộc. Những mẹo hữu ích này sẽ giúp bạn kéo dài thời gian bảo quản hải sản mà không làm mất đi chất lượng và hương vị.
2. Nguyên tắc chung khi bảo quản hải sản tươi sống
Trước khi tìm hiểu từng loại hải sản cụ thể, bạn cần nắm vững nguyên tắc chung khi bảo quản:
- Giữ nhiệt độ thấp: Hải sản cần được bảo quản ở nhiệt độ lạnh (0 – 4°C) hoặc đông lạnh (-18°C trở xuống) để tránh vi khuẩn sinh sôi.
- Làm sạch trước khi bảo quản: Loại bỏ nội tạng, rửa sạch để giảm vi khuẩn gây hỏng.
- Bảo quản trong môi trường ẩm: Tránh để hải sản bị mất nước, làm khô thịt.
- Sử dụng túi hoặc hộp kín: Giúp ngăn ngừa vi khuẩn và giữ hải sản không bị lẫn mùi với thực phẩm khác.
- Không để hải sản tiếp xúc trực tiếp với đá: Đá có thể làm trầy xước và ảnh hưởng đến độ tươi của hải sản.
3. Cách bảo quản từng loại hải sản tươi sống
3.1. Bảo quản cá tươi sống
Bảo quản ngắn hạn (dưới 24 giờ)
- Giữ cá trong thùng đá có lỗ thoát nước để tránh ngâm nước.
- Đặt một lớp đá ở dưới, sau đó xếp cá lên, rồi phủ một lớp đá khác lên trên.
- Nếu không có đá, có thể bọc cá trong khăn ướt và đặt vào ngăn mát tủ lạnh.
Bảo quản dài hạn (trên 1 ngày)
- Làm sạch cá: Cắt bỏ mang, ruột để ngăn cá nhanh bị ươn.
- Lau khô cá trước khi bảo quản để tránh đóng băng.
- Đông lạnh cá: Đặt cá vào túi hút chân không hoặc hộp kín, bảo quản ở -18°C để giữ được 3-6 tháng.
3.2. Bảo quản tôm tươi sống
Bảo quản trong tủ lạnh (1-2 ngày)
- Không rửa tôm trước khi bảo quản.
- Đặt tôm trong hộp có lót giấy ướt, sau đó phủ thêm giấy ướt lên trên.
- Đặt hộp tôm vào ngăn mát (0-4°C).
Bảo quản đông lạnh (1-3 tháng)
- Cách 1: Đông lạnh trực tiếp
- Rửa sạch, để ráo nước.
- Đặt vào túi hút chân không hoặc hộp nhựa kín.
- Bảo quản ở nhiệt độ -18°C.
- Cách 2: Đông lạnh với nước
- Xếp tôm vào hộp.
- Đổ nước vào hộp sao cho tôm được ngập hoàn toàn.
- Đông lạnh, giúp giữ độ tươi và tránh làm khô tôm.
3.3. Bảo quản cua, ghẹ sống
Giữ cua, ghẹ sống trong tủ lạnh (12-24 giờ)
- Không rửa cua, ghẹ trước khi bảo quản.
- Dùng dây buộc càng cua, ghẹ để tránh chúng tự làm tổn thương.
- Đặt vào thùng xốp hoặc hộp nhựa có lỗ thoát khí.
- Phủ khăn ẩm lên để giữ độ ẩm.
- Không nên bảo quản cua, ghẹ sống quá lâu vì dễ bị hao thịt.
Bảo quản đông lạnh (1-3 tháng)
- Hấp sơ cua, ghẹ trước khi bảo quản để giữ nguyên vị.
- Để nguội, cho vào túi hút chân không và đông lạnh.
- Khi sử dụng, rã đông tự nhiên bằng cách đặt vào ngăn mát trước khi chế biến.
3.4. Bảo quản mực, bạch tuộc tươi sống
Ngăn mát (1-2 ngày)
- Rửa sạch, loại bỏ túi mực và ruột.
- Lau khô và đặt vào hộp kín.
- Đặt vào ngăn mát tủ lạnh.
Đông lạnh (1-3 tháng)
- Cách tốt nhất là hút chân không trước khi cấp đông.
- Nếu không có túi hút chân không, có thể dùng túi zip và ép hết không khí ra ngoài.
- Khi rã đông, nên để trong ngăn mát trước 6-8 giờ.
4. Những sai lầm cần tránh khi bảo quản hải sản
- Không làm sạch hải sản trước khi bảo quản: Nội tạng có thể làm hải sản nhanh hỏng hơn.
- Không đóng gói kín khi bảo quản trong tủ lạnh: Hải sản có mùi mạnh, dễ ảnh hưởng đến thực phẩm khác.
- Đông lạnh quá lâu mà không hút chân không: Dễ làm hải sản bị khô, mất nước.
- Rã đông sai cách:
- Không nên rã đông bằng nước nóng hoặc ở nhiệt độ phòng.
- Nên rã đông chậm trong ngăn mát tủ lạnh.
5. Cách nhận biết hải sản đã hỏng
- Cá: Thịt mềm nhũn, có mùi hôi, mắt đục, mang đổi màu.
- Tôm: Đầu và thân tách rời, vỏ mềm, có mùi hôi.
- Cua, ghẹ: Chảy nước, thịt bở, có mùi lạ.
- Mực, bạch tuộc: Thay đổi màu sắc, nhớt nhiều, có mùi tanh nồng.
Nếu phát hiện những dấu hiệu này, tuyệt đối không sử dụng để tránh ngộ độc thực phẩm.
6. Kết luận
Bảo quản hải sản đúng cách giúp giữ trọn hương vị tươi ngon, ngăn ngừa vi khuẩn và đảm bảo an toàn thực phẩm. Tuân thủ các nguyên tắc bảo quản, lựa chọn phương pháp phù hợp cho từng loại hải sản sẽ giúp bạn tận hưởng hải sản chất lượng cao ngay tại nhà.
Hãy áp dụng ngay những mẹo bảo quản trên để đảm bảo hải sản luôn tươi ngon và bổ dưỡng trong bữa ăn gia đình!
